
Gayrimenkul Sektöründe 2024 Beklentileri
Son yıllarda Türkiye’de gayrimenkul sektörü, ekonomik dalgalanmaların etkisiyle birlikte önemli değişimler yaşamaktadır. 2024 yılı için sektör temsilcileri, konut arzında ve satışlarında artış beklemektedir. Özellikle faiz oranlarının düşmesi ile birlikte konut satışlarının canlanacağı öngörülmektedir. Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, 2024’te konut satış rakamlarının önceki yılın üzerinde gerçekleşmesini beklediklerini paylaşmıştır.
Konut Satışlarındaki Artışın Nedenleri
Neşecan Çekici, 2023 yılında konut satışlarının belirli bir düzeyde kaldığını, ancak 2024 itibarıyla bu rakamların artacağını ifade etmektedir. Özellikle son beş ayda elde edilen istatistikler, konut satışlarının artacağını göstermektedir. Türkiye, konut pazarı açısından Avrupa’da birinci, OECD ülkeleri arasında ise Amerika’dan sonra ikinci sıradadır. Bu durum, sektördeki potansiyelin büyüklüğünü ortaya koymaktadır.
Yüksek Faiz Oranlarının Etkisi
Kredi faizlerindeki yüksek oranlar, konut alıcılarının yatırım yapma isteğini olumsuz etkilemiştir. Ancak, TCMB tarafından uygulanan faiz indirimleri, piyasalarda olumlu bir etki yaratmaya başlamıştır. Çekici, bu indirimlerin devam etmesi durumunda konut satışlarının artacağına inanmaktadır. Bu durum, sektörde üretimin hızlanmasına da yol açacaktır.
Konut Sahipliği Oranının Artırılması İçin Öneriler
Türkiye’nin konut krizine yönelik bütüncül bir politika benimsemesi gerektiği vurgulanmaktadır. Çekici, kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması ve konut sahipliği oranının yüzde 70 seviyelerine çıkarılması için kamu-özel iş birliğinin önemine dikkat çekmektedir. Bu noktada, sektördeki birçok bileşenin bir araya gelmesi ve ortak akılla yeni çözümler geliştirilmesi gerektiği ifade edilmektedir.
GYODER Yeni Konut Modeli
GYODER, barınma sorununa çözüm üretmek amacıyla Yeni Konut Modelini geliştirmiştir. Bu model ile kira fiyatlarının yarıya indirilmesi ve kentsel dönüşüm süreçlerinin hızlandırılması hedeflenmektedir. Devletin elindeki arsaların gayrimenkul geliştiricilerine ödünç verilmesi, on binlerce konutun inşa edilmesine olanak tanıyacaktır. Bu model, kamunun mülkiyet hakkını koruyarak, arsa maliyetlerini düşürmeyi amaçlamaktadır.
2024’te Konut Satışlarının Hedefi
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, 2024 yılı için konut satışlarının 1,4 milyonu aşacağına kesin gözüyle bakmaktadır. Özellikle düşük ve orta gelirlilere hitap eden konutlarda artan talep, sektördeki canlılığı artırmaktadır. Kumova, konut üreticilerinin kampanyalarının ve vadelendirme seçeneklerinin talebi canlandırdığını ifade etmektedir.
Arzın Artırılması İçin Ekonomik Ortam
Kumova, uzun süreli faiz artırımlarının aralıkta sona ermesiyle birlikte konut kredi faizlerinde indirimlerin başlayacağını belirtmektedir. Bu gelişmelerin sektördeki olumlu etkileri olacak, ancak bu indirimlerin devam etmesi gerektiği vurgulanmaktadır. 2024 yılının ikinci yarısından itibaren rakamların düzelmesi, daha sağlıklı bir piyasa için umut verici bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.
Arsa Maliyetlerinin Düşürülmesi
Yüksek faiz, maliyet artışları ve arsa teminindeki yetersizlikler, sektörün en büyük sorunları arasında yer almaktadır. Kumova, kredi faizlerindeki iyileşmenin yeni üretimler için kaynak oluşturabileceğini ancak arsa maliyetlerini düşürecek formüllerin geliştirilmesi gerektiğini ifade etmektedir. Kamu-özel iş birliği, bu noktada en ideal çözümleri sunabilir.
TOKİ Modeli ve Sosyal Konut Üretimi
Kumova, TOKİ ile benzer bir modelin uygulanmasının önemini vurgulamaktadır. Yüzde 56,1’e gerileyen konut sahipliği oranının artırılması için sabit gelirli ve dar gelirli vatandaşların barınma gereksinimlerinin karşılanması gerektiği ifade edilmektedir. Kamunun geliştireceği arsalar üzerinde özel sektörün imalat sürecinin kontrol edilmesi, toplumun alt gelir gruplarına daha uygun konutlar üretilmesine olanak tanıyacaktır.