Mevzuatta; üretimin ve istihdamın artması ve sanayinin gelişmesini sağlamaya yönelik olarak çok çeşitli teşvik uygulamaları öngörülmüştür. Bunlar arasından, sadece OSB’ler ve OSB içinde yer alan işletmeler için ayrıcalık sağlayan muafiyet ve istisna düzenlemelerinin toplu olarak görünmesinde fayda olacağını düşünerek, bunların önemli bir kısmına aşağıda yer verilmiştir:
A) 4562 sayılı OSB Kanunundan kaynaklanan muafiyetler
1) OSB’ye ilişkin genel muafiyet düzenlemesi OSB tüzel kişiliği, 4562 sayılı Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
2) Katılımcıların enerji giderlerine ilişkin düzenleme OSB katılımcılarının enerji giderlerine dair düzenlemeler, serbest piyasa koşulları ile oluşmuş fiyatlara müdahale edilmeksizin, Bakanlar Kurulu tarafından yapılır.
3) Atık su bedelinden muafiyet Atık su arıtma tesisi işleten bölgelerden, belediyelerce atık su bedeli alınmaz. Bu hüküm gereğince; merkezi atık su arıtma tesisi işleten OSB’ler ve bu bölgelerdeki işletmeler, belediyelere atık su bedeli ödemeyeceklerdir.
B) Katma Değer Vergisi muafiyeti
(25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu) 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun istisnaları düzenleyen 17’nci maddesinin dördüncü fıkrasının (k) bendinde, “OSB’lerin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri” 13’üncü maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinde, “OSB’lerin su, kanalizasyon, arıtma, doğalgaz, elektrik, haberleşme tesisleri ile yol yapımına ilişkin, bunlara veya bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları” istisnalar arasında sayılmıştır. 3065 sayılı Kanunun 17’nci maddesinin dördüncü fıkrasının (k) bendinde yer alan istisna kapsamındaki arsa teslimine, söz konusu arsa için OSB’ler tarafından yapılan ve parsel birim maliyeti içinde yer alan harcamalar da dahil edilir. 3065 sayılı Kanunun 13’üncü maddesinin birinci fıkrasının (j) bendindeki istisnadan; OSB’ler ve OSB’ler tarafından oluşturulan iktisadi işletmeler faydalanır. Bu istisnanın kapsamına; OSB’lerin içme ve kullanma suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu şebekesi, içme, kullanma ve atık su arıtma tesisi, doğalgaz, elektrik ve haberleşme tesislerine ilişkin altyapı işleri ile yollarının yapımına ilişkin, OSB’ler ile bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere yapılan teslim ve hizmetler girer. Ancak bunların tamir, bakım ve onarımına ilişkin mal ve hizmet alımları istisna kapsamında değerlendirilmez.
C) Emlak Vergisinden muafiyet (1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu)
1) Bina Vergisinden muafiyet OSB’lerde bulunan binalar, kiraya verilmemek şartıyla, Bina Vergisinden daimi olarak muaftır. Bu muafiyet, OSB’lerde bulunan bütün binaları kapsar niteliktedir.
2) Arazi Vergisinden geçici muafiyet 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 15’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereğince; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca, organize sanayi bölgeleri için iktisap olunduğu veya bu bölgelere tahsis edildiği kabul edilen arazi (sanayici lehine tapudaki tescilin yapılacağı tarihe kadar), Arazi Vergisinden muaftır.
Ç) 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu
Belediyelerin gelirlerine ilişkin düzenlemeleri içeren 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda, OSB’ler için çeşitli özel düzenlemelere yer verilmiştir.
1) Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinden muafiyet Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde elektrik ve havagazı tüketimi, Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisine tabidir ve elektrik ve havagazı tüketenler bu vergiyi ödemekle mükelleftirler. OSB’lerde tüketilen elektrik enerjisinin vergisini organize sanayi bölgeleri tüzel kişiliklerine elektriği temin eden kuruluş öder.
2) Bina İnşaat Harcından ve Yapı Kullanma İzni Harcından istisna Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatı, bina inşaat harcına tabidir. Ancak; OSB’lerde yapılan her türlü bina inşaatı, bina inşaat harcından müstesnadır. OSB’lerde yapılan yapı ve tesisler, Bina İnşaat Harcı ve Yapı Kullanma İzni Harcından müstesnadır.
3) Parselasyon Harcından istisna Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde İmar Kanununa göre ilk kez yapılan veya istek üzerine gerçekleştirilen müteakip parselasyon işlemleri “Parselasyon Harcına” tabidir ve bu harçlar belediyece tahsil olunur. Ancak, teşvik belgesine sahip OSB’ler bu harçtan müstesnadır.
4) Çevre ve temizlik vergisi Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabidir. Bu hüküm gereğince; belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunmakla birlikte, belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanmayan OSB’ler ve OSB içinde yer alan işletmeler Çevre Temizlik Vergisi ödemekle yükümlü değildir.
D) 13/06/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
OSB’lerin alt yapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların; arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kamu kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve kazancının tamamını bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi işletmeler, kurumlar vergisinden muaftır. Diğer bir anlatımla; katılımcıların arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan iktisadi işletmeler, kurumlar vergisinden muaftır.
E) 02/07/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu
OSB’lerde yer alan gayrimenkullerin; İfraz veya taksim veya birleştirme işlemleri, Arsa tahsisi nedeniyle şerhi gerektiren işlemler, Arsa ve üzerine inşa edilen binaların tahsis edilene devir ve tescili işlemleri ve Cins değişikliği işlemleri harçtan istisna tutulmuştur.
F) 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun
4708 sayılı Kanun çerçevesinde yapı denetim kuruluşlarına ödenecek hizmet bedeli, Organize Sanayi Bölgeleri onaylı sınırı içerisinde yer alan tüm yapılar için %75 indirimli uygulanır.
G) Arıtma tesislerinde kullanılan elektrik için teşvik uygulaması (2872 sayılı Çevre Kanunu)2872 sayılı Çevre Kanununda;
OSB’lerde atık su altyapı sistemlerinin kurulması, bakımı, onarımı ve işletilmesinden OSB yönetiminin sorumlu olduğu belirtilmiştir. Aynı Kanun gereğince; arıtma tesisi kuran, işleten ve yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri yerine getiren kuruluşların arıtma tesislerinde kullandıkları elektrik enerjisi tarifesinin, sanayi tesislerinde kullanılan enerji tarifesinin yüzde ellisine kadar indirim uygulamaya ilgili Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir.
2872 sayılı Çevre Kanununun “Teşvik” başlıklı 29’uncu maddesinde belirtilen teşvik tedbirleri kapsamında atık su arıtma tesislerinde kullandıkları elektrik enerjisi giderlerinin bir kısmının Bakanlıkça geri ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla çıkarılan ve 01/10/2010 tarihli ve 27716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre Kanununun 29 uncu Maddesi Uyarınca Atık Su Arıtma Tesislerinin Teşvik Tedbirlerinden Faydalanmasında Uyulacak Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik”te; söz konusu teşvikten yararlanacağı öngörülen “Atık su altyapı tesisi yönetimi” tanımında, “… organize sanayi bölgelerinde organize sanayi bölgesi yönetimi …”ne de yer verilmiştir. Böylece, OSB’nin merkezi atık su arıtma tesisleri için bu teşvikten faydalanma imkânı getirilmiştir. Ancak belirtmek gerekir ki; OSB içinde yer alan diğer (örneğin katılımcılara ait) atık su arıtma tesisleri burada bahsi geçen teşvikten yararlanamamaktadır.
Ğ) 01/07/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu
OSB’lerde bulunan arsaların tahsisine ilişkin olarak düzenlenen sözleşmeler ve taahhütnameler, Damga Vergisinden istisna tutulmuştur. H) Elektrik faturası için, OSB içinde yer alan sanayi tesisine uygulanacak tarife OSB içinde yer alan sanayi tesislerinin kullandıkları elektrik enerjisinin faturalanmasında, sanayi tarifesi uygulanacaktır.
İlk yorum yapan olun