Kira Sözleşmelerinde Site Aidatlarının Rolü
Günümüzde kiracı ve ev sahipleri arasındaki en büyük sorunlardan biri, site aidatlarıdır. Kiracılar, bulundukları sitelerdeki ortak alanların giderlerini ödemekle yükümlüdür. Tüketici Konfederasyonu Hukuk Komisyonu Üyesi Avukat Baki Öztürk, kiracıların site aidatları konusunda ne gibi sorumlulukları olduğunu detaylı bir şekilde açıklamaktadır.
Aidatların Belirlenmesi ve Sorumluluklar
Site aidatları, sitenin özelliklerine ve lokasyonuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Öztürk, aidatların 10 bin liradan başlayıp 50 bin liraya kadar çıkabileceğini belirtmektedir. Bazı kiracılar, bulundukları kat sebebiyle ortak alanları kullanmadıklarını öne sürerek aidat ödemek istemezler. Ancak, Kat Mülkiyeti Kanunu‘na göre, bu aidatlar ortak giderler arasında sayılmakta ve ödenmesi zorunlu hale gelmektedir.
Hakkaniyetli Aidat Yönetimi
Kiracılar için önemli bir nokta, site aidatlarının belirlenmesi sürecidir. Aidatlarda bir üst sınır olmaması, kiracıların yüksek aidat bedelleriyle karşılaşmasına neden olabilir. Öztürk, bu durumu önlemek için kiracıların kat malikleri genel kurulu toplantılarına katılmalarının önemine dikkat çekmektedir.
Genel Kurul Toplantılarının Önemi
Her yıl düzenlenen olağan genel kurul toplantılarında, aidatlar belirlenmektedir. Örneğin, 200 dairelik bir sitede, 101 kat malikinin toplantılara katılması gerekmektedir. Ancak, çoğu zaman yeterli katılım sağlanamadığı için ikinci toplantılar düzenlenmektedir. Bu toplantılarda da katılan kişi sayısının önemi yoktur; dolayısıyla, 10 kişi katılınca 6 kişinin aldığı karar geçerli olmaktadır. Bu durum, kiracıların yüksek aidatlarla karşılaşmasına yol açmaktadır.
Aidat İtiraz Süreci
Toplantılara katılan kiracılar, aidatlarla ilgili hoşlarına gitmeyen bir durumla karşılaşmaları halinde, tutanaklara şerh düşmelidirler. Bu durumda, bir ay içinde sulh hukuk mahkemelerine başvurarak yüksek aidat bedellerinin iptalini talep edebilirler. Böylece, kiracılar kendilerini koruma altına almış olurlar.
Kira ve Aidat Sorumluluğu
Kiracılar, aidat ödemeleri konusunda ev sahipleriyle ortak bir sorumluluk taşımaktadır. Ancak, kiracıların aidatlardan sorumlu oldukları miktar, kira bedeli kadar olmamalıdır. Örneğin, 20 bin lira kira ödeyen bir kiracı, 30 bin lira aidatın tamamından sorumlu tutulamaz. Bu durumda, kiracı yalnızca kirayı geçmeyecek oranda aidattan sorumlu tutulmalıdır.
Yönetimlerdeki Şirketleşme Eğilimi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın site yönetimleriyle ilgili çalışmaları bulunmaktadır. Ancak, mevcut Kat Mülkiyeti Kanunu yeterince güncellenmemiştir. 2007’de yapılan değişiklikler, sorunları tam olarak çözmemiştir. Günümüzde yönetimler, genellikle şirketleşme yoluna gitmektedir. Bu durum, bazı alanlarda tekelleşmelere yol açmaktadır. Kanunda yapılacak gerekli değişiklikler, bu tekelleşmeyi önleyebilir.
Sonuç
Kiracıların ve ev sahiplerinin site aidatları konusunda bilinçlenmeleri, her iki tarafın da menfaatine olacaktır. Yüksek aidatlarla karşılaşmamak için kat maliklerinin genel kurullarına katılmaları, aidatların belirlenmesinde söz sahibi olmaları açısından kritik öneme sahiptir. Bu bağlamda, kiracıların haklarını korumak için gerekli adımları atmaları son derece önemlidir.
